Cleopatra VII: Binti maarufu wa Misri ya Kale, na Farao wake wa mwisho aliye hai. Mwanamke aliyekufa katika filamu, kwenye turubai na kwa kuchapishwa. Shujaa wa ajabu ambaye William Shakespeare alimtolea moja ya misiba yake mikubwa.
Alizaliwa mwaka wa 69 KK, huko Alexandria, Misri. Cleopatra alikuwa mtoto wa tatu kati ya watoto sita wanaowezekana, ambao wote walikuwa na baba mmoja, Ptolemy XII. Nasaba ya Ptolemaic, familia ya kifalme ya Kimasedonia-Kigiriki ambayo ilikuwa na uhusiano na Alexander Mkuu, ilitawala Misri tangu 305 BC. Kijadi watawala wanaume walichukua jina Ptolemy, wakati Ptolemaic Queens kwa kawaida waliitwa Cleopatra, Arsinoë au Berenice.
Wasifu wa Cleopatra huanza na baba yake, Mfalme Ptolemy VII Auletes. Cleopatra alikuwa na ndugu wawili; Ptolemy XIII na Ptolemy XIV, pia alikuwa na dada.
Hadithi yake ni moja ambayo imesimuliwa tena katika historia iliyojaa mahaba na mapenzi, utajiri na usaliti. Lakini chini ya dhahabu na uzuri kuna hadithi nyeusi zaidi ya ushindani wa ndugu uliokithiri, na kiu ya mamlaka ambayo ingebadilisha mkondo wa historia.
Cleopatra VII alikuwa mtawala wa kike mwenye elimu ya juu wa Misri ya kale ambaye alitoka kwenye mstari wa Ptolemaic wa Misri. Baba ya Cleopatra alikuwa Mfalme Ptolemy VII Auletes. Baada ya kifo cha baba yake, kiti cha enzi kilipitishwa kwa kaka wa Cleopatra.
Kwa kuwa alikuwa na umri wa miaka 10 tu, Cleopatra alitawala pamoja naye na akaendelea kuwa mtawala mkuu. Cleopatra alikuwa na umri wa miaka 18 wakati alipokuwa Malkia wa Misri ya kale. Somo hili litazingatia wasifu wa Cleopatra na jukumu lake katika historia.
Cleopatra alikuwa farao wa mwisho wa kweli wa Misri. Alikuwa mtawala wa mwisho wa nasaba ya Masedonia. Alexander the Great aliongoza nasaba ya Masedonia. Alexanda alikuwa mfalme wa Masedonia aliyeiteka Misri mwaka 332 KK na kuujenga mji wa Alexandria.
Nasaba ya Ptolemaic ilianzishwa kufuatia kifo cha Alexander the Great mnamo 323 KK. Mmoja wa majenerali wa Alexanda, Ptolemy, alijitangaza kuwa mfalme wa Misri na kuanzisha nasaba ya Ptolemy. Cleopatra aliendeleza mstari wa nasaba ya Ptolemy. Utoto wake uliishia Alexandria, ambapo alipanda kiti cha enzi cha Misri. Historia ya Cleopatra inajumuisha uhusiano na Julius Caesar na Mark Anthony wa Roma kabla ya kufa.
Utoto na Kuinuka kwa Kiti cha Enzi cha Misri
Watawala waliotangulia wa nasaba ya Ptolemaic walizungumza Kigiriki pekee na walikataa kujifunza Kimisri. Hata hivyo, Cleopatra aliona uhitaji wa kujifunza na kuzungumza lugha ya Kimisri.
Katika utoto wake wote, alijifunza lugha nyingine nyingi zikiwemo Kiethiopia, Kilatini, na nyinginezo. Baadhi ya masomo yake mengine yalijumuisha hesabu, unajimu, na falsafa. Pia alijumuisha mila za Wamisri na kuanza kuvaa mavazi ya kitamaduni ya Wamisri akiwa na umri mdogo.
Cleopatra alitawala lini?
Cleopatra alitawala kuanzia 51-31 KK. Mwanawe, Ptolemy XV Caesar, pia akawa mtawala mwenza na familia. Kufikia umri wa miaka 21, alikuwa akiongoza meli za wanamaji katika vita na alikuwa msimamizi wa majeshi.
Cleopatra VII alitawala Misri ya kale kama mtawala mwenza (kwanza na baba yake, kisha na kaka zake wawili na hatimaye na mwanawe) kwa karibu miongo mitatu. Alikuwa sehemu ya nasaba ya watawala wa Makedonia iliyoanzishwa na Ptolemy, ambaye alitumikia akiwa jenerali chini ya Alexander Mkuu wakati wa ushindi wake wa Misri mwaka wa 332 K.K.
Akiwa na elimu nzuri na werevu, Cleopatra aliweza kuzungumza lugha mbalimbali na aliwahi kuwa mtawala mkuu katika tawala zake zote tatu.
Uhusiano wake wa kimapenzi na ushirikiano wa kijeshi na viongozi wa Kirumi Julius Caesar na Mark Antony, pamoja na uzuri wake unaofikiriwa kuwa wa kigeni na uwezo wa kutongoza (kushawishi), ulimletea mahali pa kudumu katika historia na hadithi maarufu.
Kwa kuwa hakuna akaunti za kisasa kuhusu maisha ya Cleopatra, ni vigumu kuunganisha wasifu wake kwa uhakika sana. Mengi ya yale yanayojulikana kuhusu maisha yake yanatokana na kazi ya wasomi wa Kigiriki-Kirumi, hasa Plutarch.
Mama yake aliaminika kuwa Cleopatra V Tryphaena, mke wa mfalme (na labda dada yake wa kambo). Mnamo 51 K.K., baada ya kifo cha kawaida cha Auletes, kiti cha enzi cha Misri kilipitishwa kwa Cleopatra mwenye umri wa miaka 18 na kaka yake wa miaka 10, Ptolemy XIII.
Muda mfupi baada ya ndugu hao kupanda kiti cha ufalme, washauri wa Ptolemy walitenda dhidi ya Cleopatra, ambaye alilazimika kutoroka Misri kwenda Siria mwaka wa 49 K.W.K. Aliinua jeshi la mamluki na akarudi mwaka uliofuata kukabiliana na vikosi vya kaka yake katika vita vya wenyewe kwa wenyewe huko Pelusium, kwenye mpaka wa mashariki wa Misri.
Wakati huohuo, baada ya kuruhusu jenerali wa Kirumi Pompey auawe, Ptolemy XIII alikaribisha kuwasili kwa mpinzani wa Pompey, Julius Caesar, huko Alexandria. Ili kumsaidia, Cleopatra alitafuta usaidizi wa Caesar, akiripotiwa kujiingiza kwenye jumba la kifalme ili kumtetea kesi yake.
Caesar na Cleopatra
Uhusiano kati ya Cleopatra na kaka yake Ptolemy XIII (aliyekuwa Mfalme wa Misri kwa wakati huo) uliharibika kwani kila ndugu alijaribu kuwa mwenye nguvu zaidi. Cleopatra alilazimishwa kwenda uhamishoni Syria pamoja na dada yake, Arsinoë na mdogo wake, Ptolemy XIV. Wakati huo huo, Roma ilikuwa inakabiliwa na vita vya wenyewe kwa wenyewe kati ya Pompey na Caesar.
Pompey alitafuta kimbilio huko Alexandria, Misri, lakini badala ya kupata kimbilio, aliuawa. Ptolemy XIII alikata kichwa chake na kukipeleka kwa Julius Caesar akijipendekeza ili apewe vinono, misaada na kuimarishiwa ulinzi, lakini cha kushanganza mambo yaligeuka.
Mnamo 48 KK, Julius Caesar, ambaye alikuwa jenerali wa Kirumi na dikteta wa ufalme wa Kirumi, alikwenda Alexandria.
Cleopatra alipanga kukutana naye kwa nia ya kufanya naye muungano. Wawili hao walihusika sana, Cleopatra aliingia ndani kwa Caesar na akiwa amependeza kuliko kawadia, alirumia urembo wake kumhadaa Mrumi yule mgumu akaingia kingi, Caesar alitengeneze hati kuhusu utawala na mamlaka ya Cleopatra na kaka yake. Hati hiyo ilimpendelea Cleopatra, jambo ambalo lilimkera kaka yake Cleopatra Ptolemy XII, akasusa na kuondoka Misri.
Julius Caesar aliondoka Misri kama ufalme huru na Cleopatra kama mtawala wake. Hii ilisababisha Ptolemy XII kuzingira jumba la Caesar. Hatimaye, jeshi la Caesar lilifika kusaidia. Kufuatia kushindwa kwa Ptolemy XII, Caesar alimfanya Ptolemy XIV, ndugu mdogo wa Cleopatra, mtawala mwenza.
Cleopatra alikuwa na umri wa miaka 22 wakati huu ambapo aliingia kwenye mahusiano ya kimapenzi na wakaoana na kaka yake huyo, japo inatajwa kuwa ilikuwa ndoa ya kimkakati. Kleopatra alijifungua mtoto wa Caesar, Caesarion, mwaka wa 47 KK.
Kwa upande wake, Caesar alihitaji kufadhili kurudi kwake mwenyewe mamlakani huko Roma, na alihitaji Misri kulipa madeni yaliyotokana na Auletes. Baada ya miezi minne ya vita kati ya vikosi vilivyozidi idadi ya Caesar na vile vya Ptolemy XIII, viimarisho vya Warumi vilifika; Ptolemy alilazimika kukimbia Alexandria na aliaminika kuwa alizama kwenye Mto Nile, japo inasemekana aliuawa na dada yake Cleopatra.
Akiingia Alexandria kama mshindi asiyependwa na watu wengi, Caesar alirejesha kiti cha enzi kwa Cleopatra ambaye hakuwa maarufu na kaka yake mdogo Ptolemy XIV (wakati huo alikuwa na umri wa miaka 13).
Caesar alibaki Misri na Cleopatra kwa muda, na karibu 47 B.K. alizaa mtoto wa kiume, Ptolemy Caesar (Caesarion). Aliaminika kuwa mtoto wa Caesar, na alijulikana na watu wa Misri kama Caesarion, au Caesar Mdogo.
Wakati fulani katika 46-45 K.K., Cleopatra alisafiri na Ptolemy XIV na Caesarion hadi Roma kumtembelea Caesar, ambaye alikuwa amerudi mapema. Baada ya Caesar kuuawa Machi 44 K.K., Cleopatra alirudi Misri; Ptolemy XIV aliuawa mara tu baada ya (labda na mawakala wa Cleopatra) na Caesarion mwenye umri wa miaka mitatu aliitwa mtawala mwenza na mama yake, kama Ptolemy XV.
Kufikia wakati huu, Cleopatra alikuwa amejitambulisha kwa nguvu na mungu wa kike Isis, dada-mke wa Osiris na mama ya Horus. (Hii iliafikiana na mapokeo ya Kimisri ya kale ya kuhusisha ufalme na uungu ili kuimarisha nafasi ya wafalme na malkia. Cleopatra III pia alikuwa amedai kuhusishwa na Isis, na Cleopatra VII alirejelewa kuwa “Isisi Mpya.”) Alizungumza kama lugha kadhaa na alijulikana kwa "hirizi yake isiyozuilika," kulingana na Plutarch.
Udanganyifu wa Cleopatra wa Mark Antony
Huku mtoto wake mchanga akiwa kama mwakilishi mwenza, umiliki wa Cleopatra madarakani nchini Misri ulikuwa salama zaidi kuliko ilivyokuwa hapo awali. Bado, mafuriko yasiyotegemewa ya Mto Nile yalisababisha kushindwa kwa mazao, na kusababisha mfumuko wa bei na njaa.
Wakati huo huo, mzozo ulikuwa ukiendelea huko Roma kati ya utatu wa pili wa washirika wa Caesar (Mark Antony, Octavian na Lepidus) na wauaji wake, Brutus na Cassius. Pande zote mbili ziliomba msaada wa Wamisri, na baada ya kukwama, Cleopatra alituma vikosi vinne vya Kirumi vilivyowekwa nchini Misri na Caesar kuunga mkono triumvirate.
Mnamo 42 K.K., baada ya kushinda majeshi ya Brutus na Cassius katika vita vya Filipi, Mark Antony na Octavian waligawanya mamlaka huko Roma. Upesi Mark Antony alimwita Cleopatra kwenye jiji la Cicilia la Tarso (Kusini mwa Uturuki wa kisasa) ili kueleza jukumu ambalo alikuwa ametekeleza katika matokeo magumu ya mauaji ya Caesar.
Kulingana na hadithi iliyorekodiwa na Plutarch (na baadaye kuigizwa kwa umaarufu na William Shakespeare), Cleopatra alisafiri kwa meli hadi Tarso kwa meli ya kifahari, akiwa amevalia mavazi ya Isis. Antony, ambaye alijihusisha na mungu wa Kigiriki Dionysus, alishawishiwa na hirizi zake.
Cleopatra alianza uhusiano mwingine wa kimapenzi na Mark Antony. Antony alikuwa kamanda wa pili wa Caesar na alikuwa akipigania kuchukua mamlaka baada ya kifo cha Caesar. Cleopatra na Mark Antony walizaa mapacha pamoja. Mapacha hao waliitwa Alexander na Cleopatra. Mnamo 36 KK, Cleopatra na Mark Antony walikuwa na mtoto mwingine, Ptolemy Philadelphos.
Mark Antony alikubali kulinda taji la Misri na Cleopatra, akiahidi kuunga mkono kuondolewa kwa dada yake mdogo na mpinzani Arsinoe, kisha uhamishoni. Cleopatra alirudi Misri, akifuatwa muda mfupi baadaye na Antony, ambaye alimwacha mke wake wa tatu, Fulvia, na watoto wao huko Roma.
Alitumia majira ya baridi ya 41-40 B.K. huko Alexandria, wakati ambapo yeye na Cleopatra walianzisha jumuiya ya unywaji pombe inayoitwa "The Inimitable Livers." Mnamo 40 K.K., baada ya Antony kurudi Roma, Cleopatra alizaa mapacha, Alexander Helios (jua) na Cleopatra Selene (mwezi).
Cleopatra: Mapambano ya Nguvu
Baada ya Fulvia kuugua na kufa, Antony alilazimika kuthibitisha uaminifu wake kwa Octavian kwa kufanya ndoa ya kidiplomasia na dada wa kambo wa Octavia Octavia. Misri ilisitawi zaidi chini ya utawala wa Cleopatra, na mwaka wa 37 K.K.
Antony alikutana tena na Cleopatra ili kupata fedha kwa ajili ya kampeni yake ya kijeshi iliyocheleweshwa kwa muda mrefu dhidi ya ufalme wa Parthia.
Kwa kubadilishana, alikubali kurudisha sehemu kubwa ya milki ya mashariki ya Misri, ikiwa ni pamoja na Kupro, Krete, Cyrenaica (Libya), Yeriko na sehemu kubwa za Syria na Lebanoni. Wakawa tena wapenzi, na Cleopatra akazaa mwana mwingine, Ptolemy Philadelphos, mwaka wa 36 K.K.
Baada ya kushindwa kwa aibu huko Parthia, Antony alikataa hadharani jitihada za mke wake Octavia kuungana naye na badala yake akarudi Misri na Cleopatra. Katika sherehe ya hadhara mwaka wa 34 B.K. inayojulikana kama "Michango ya Alexandria," Antony alimtangaza Caesar kuwa mtoto wa Caesar na mrithi halali (kinyume na mtoto wake wa kuasili, Octavian) na kukabidhi ardhi kwa kila mmoja wa watoto wake na Cleopatra.
Hii ilianza vita vya propaganda kati yake na Octavian mwenye hasira, ambaye alidai kwamba Antony alikuwa chini ya udhibiti wa Cleopatra na angeiacha Roma na kupata mji mkuu mpya huko Misri. Mwishoni mwa 32 K.K., Seneti ya Kirumi ilimvua Antony vyeo vyote, na Octavian akatangaza vita dhidi ya Cleopatra.
Octavian alipewa cheo cha Caesar Augusto. Jina la mwezi wa sita katika kalenda ya Kirumi linabadilishwa kutoka Sextilis hadi Agosti kama vile jina la mwezi wa tano lilibadilishwa hadi Julai. Mwezi wa tano ulikuwa na siku 31 na wa sita siku 30. Octavian alibadilisha kalenda kwa hivyo mwezi uliopewa jina lake ulikuwa na siku 31 pia. Hakuwahi kuchukua cheo cha maliki ingawa hivyo ndivyo alivyokuwa. Badala yake iliitwa Raia wa Kwanza.
Cleopatra: Ushindi na Kifo
Mnamo Septemba 2, 31 K.K., majeshi ya Octavian yalishinda kwa nguvu yale ya Antony na Cleopatra katika Vita vya Actium. Meli za Cleopatra ziliondoka kwenye vita na kukimbilia Misri, na Antony hivi karibuni aliweza kutengana na kumfuata na meli chache. Alexandria ikishambuliwa na vikosi vya Octavian, Antony alisikia uvumi kwamba Cleopatra amejiua. Alianguka juu ya upanga wake, na akafa mara tu habari zilipofika kwamba uvumi huo ulikuwa wa uwongo.
Mnamo Agosti 12, 30 K.K., baada ya kumzika Antony na kukutana na Octavian aliyeshinda, Cleopatra alijifunga kwenye chumba chake na watumishi wake wawili wa kike. Njia ya kifo chake haijulikani, lakini Plutarch na waandishi wengine waliendeleza nadharia kwamba alitumia nyoka mwenye sumu anayejulikana kama asp, ishara ya ufalme wa Mungu, kujiua akiwa na umri wa miaka 39. Kulingana na matakwa yake, mwili wa Cleopatra ulizikwa pamoja. Antony, akimwacha Octavian (baadaye Mfalme Augustus wa Kwanza) kusherehekea ushindi wake wa Misri na uimarishaji wake wa mamlaka huko Roma.
Cleopatra alikuwa malkia wa Misri lakini hakuwa Mmisri. Alikuwa wa mwisho wa nasaba ya Ugiriki ya Makedonia iliyotawala Misri tangu wakati wa kifo cha Aleksanda Mkuu mwaka wa 323 KK hadi takriban 30 KK. Alikuwa mtu mwenye talanta na mbunifu wa haiba kubwa lakini mkatili wakati alihisi lazima awe.
Cleopatra ndiye pekee wa familia yake aliyejifunza kuzungumza lugha ya Kimisri (Coptic). Alijua nusu dazeni hadi dazeni lugha zingine. Alikuwa msomi aliyeelimika na msimamizi mwenye uwezo. Licha ya uwezo wake na juhudi alishindwa na maisha yake yalikuwa ya huzuni badala ya urembo.
Cleopatra alikufa lini?
Kiongozi wa Kirumi Octavian alitangaza vita dhidi ya Cleopatra mwaka wa 42 KK na kushambulia mji wa Alexandria. Antony aliamini uvumi kwamba Cleopatra amekufa, jambo ambalo lilimfanya ajiue. Baada ya Cleopatra kuhudhuria mazishi ya Mark Antony mnamo Agosti 12, 30 KK, Cleopatra alijifungia ndani ya chumba chake na akafa. Inaaminika kwamba alitumia nyoka mbaya, asp, kujitia sumu. Cleopatra alizikwa na Mark Antony.
Katika siku kati ya kifo cha Cleopatra na Octavian kunyakua Misri rasmi, mtoto wake Caesarion mwenye umri wa miaka 16 alikuwa mtawala pekee rasmi. Hakuwa na njia ya kuchukua mamlaka, hata hivyo, na alitekwa na kuuawa muda mfupi baada ya kujiua kwa mama yake.
Cleopatra katika historia
Cleopatra anakumbukwa kama farao wa mwisho wa kweli wa Misri. Cleopatra hakuwa wa kawaida kwa sababu alikuwa mtawala mwanamke. Alikuwa na akili sana na alitumia ujuzi wake kupata mamlaka. Hii ilimruhusu kuwa na sheria ndefu.
Baada ya kulazimishwa kutoka kwa kiti cha enzi na kutupwa uhamishoni, alianzisha ushirikiano wenye nguvu. Alitafuta msaada wa Roma. Hili lilifanywa kwa kuanzisha uhusiano na majenerali wa Kirumi kama vile Caesar na Mark Antony. Cleopatra alisaidia kujenga uchumi wa Misri kwa kuanzisha mahusiano ya kibiashara na nchi nyingi.
Cleopatra alikuwa farao wa mwisho wa kweli wa Misri. Alikuwa mtawala wa mwisho wa nasaba ya Ptolemaic, familia ya Kigiriki iliyowekwa kama watawala wa Misri kupitia Alexander Mkuu. Cleopatra alikuwa na elimu nzuri. Alijifunza lugha nyingi, ikiwa ni pamoja na Misri, ambayo viongozi wengine walikuwa hawajafanya. Cleopatra alikuwa wa kipekee kutoka kwa washiriki wengine wa nasaba ya Ptolemaic kwa sababu alizungumza Kimisri na kujionyesha kama mungu wa kike.
Baada ya vita vya wenyewe kwa wenyewe kuzuka huko Roma kati ya pande zinazopingana za Pompey na Caesar, Pompey alikimbilia Misri, ambako aliuawa. Caesar alipokuwa Misri, Cleopatra alitafuta mapatano ambayo yangeimarisha zaidi utawala wake na kufaidisha Misri. Alianzisha uhusiano na Caesar ambao ulisababisha mimba.
Caesar aliamua kuiacha Misri iendelee kuwa huru huku Cleopatra akitawala kwa sababu alikuwa na mtoto na Cleopatra ambaye angeweza kuwa mfalme wa Misri. Baada ya Caesar kufa, Mark Antony alikuwa mmoja wa wanasiasa na majenerali waliokuwa wakipigania kuchukua mamlaka ya Roma. Cleopatra pia alikuwa na uhusiano na Mark Anthony, lakini wawili hao waliishia kushindwa na kufa. Walakini, urithi wa Cleopatra unaendelea.
Cleopatra alikuwa nani?
Maisha yake, mambo yake ya mapenzi na watoto wake, pamoja na mambo 6 ambayo hayajulikani sana. Cleopatra ni mmoja wa wanawake mashuhuri zaidi katika historia, anayesifika kwa urembo wake na akili, na mambo yake ya kimapenzi na Julius Caesar na Mark Antony. Chunguza maisha yake ya ajabu, harakati zake za kupata mamlaka na mwisho wake usiotarajiwa.
Cleopatra alikua malkia vipi?
Kwa Cleopatra, maisha kama binti ya kifalme yalikuwa ya anasa. Mji mkuu wa Misri Alexandria, makao ya mamlaka ya Ptolemaic, ulikuwa kituo cha kitamaduni kinachostawi, kikivutia wasomi, wasanii na wanafalsafa kutoka duniani kote.
Ilikuwa pia nyumbani kwa Pharos mkuu wa Alexandria - mnara wa taa wenye urefu wa mita 137 ambao ulisimama juu ya jiji na moja ya maajabu saba ya ulimwengu wa kale.
Ladha ya kwanza ya madaraka ya Cleopatra ilikuja akiwa na umri mdogo wa miaka 14, alipofanywa mtawala mwenza na baba yake, kufuatia kurejeshwa kwake kwenye kiti cha enzi baada ya miaka mitatu uhamishoni, ingawa alikuwa na uwezo mdogo. Kurudi kwa Ptolemy XII kwenye kiti cha enzi kulimgharimu dada mkubwa wa Cleopatra, Berenice - ambaye alichukua madaraka bila yeye - maisha yake.
Huenda kulikuwa na dada mkubwa zaidi, Cleopatra VI Tryphaena, lakini yeye pia alikuwa amekufa kufikia wakati huo. Haya yote yalimaanisha kwamba alikuwa Cleopatra mwenye umri wa miaka 18 ambaye alikuja kuwa mtawala mwenza na kaka yake, Ptolemy XIII (umri wa miaka kumi), baba yake alipofariki Machi 51 KK.
Katika mila ya kweli ya kifarao, ambayo ililenga kuweka damu ya kifalme kuwa safi iwezekanavyo, Cleopatra alioa ndugu yake mdogo na mtawala-mwenza, lakini hivi karibuni ikawa wazi kwamba hakuwa na nia ya kugawana madaraka naye. Ndani ya miezi kadhaa, jina la Ptolemy XIII lilikuwa limetolewa kutoka kwa hati rasmi na uso wa Cleopatra ulionekana peke yake kwenye sarafu.
Cleopatra mara nyingi huonyeshwa na Hollywood kama mrembo wa kike. Mary Hamer anasema kwamba mengi ya kile tunachofikiri tunakijua kuhusu Cleopatra ni mwangwi tu wa propaganda za Kirumi. Hapa, anafichua mambo sita yasiyojulikana sana kuhusu mtawala wa Misri.
Cleopatra alifanya mshirika wa Julius Caesar, ambaye alisaidia kumuweka kwenye kiti cha enzi
Kisha akamkaribisha ajiunge naye katika safari ya kupanda Mto Nile, na alipojifungua mtoto wa kiume, alimwita mtoto huyo Caesar - Caesar mdogo'.
Huko Roma, hii ilisababisha kashfa. Hii ilikuwa, kwanza, kwa sababu Misri na utamaduni wake wa kupenda starehe ulidharauliwa kuwa muongo. Lakini pia ni kwa sababu Caesar hakuwa na wana wengine ingawa alikuwa ameolewa na Calpurnia, na alikuwa na wake wawili kabla yake na alikuwa amejifanya kuwa mtu mwenye nguvu zaidi huko Roma. Warumi wasomi walikusudiwa kugawana madaraka, lakini Caesar alionekana kutaka kuwa mkuu, kama mfalme. Lilikuwa ni tarajio lisiloweza kuvumilika maradufu: Caesar, Mmisri, angeweza tu kukua na kudai kutawala Rumi kama mrithi wa Caesar.
Ndoto kuhusu uzuri wa Cleopatra ni hivyo tu
Plutarch, mwandishi wa biografia wa Uigiriki wa Mark Antony, alidai sio sura yake sana ambayo ilikuwa ya kulazimisha, lakini mazungumzo yake na akili yake.
Cleopatra alichukua udhibiti wa jinsi alionekana, alikuja tofauti kulingana na mahitaji ya kisiasa. Kwa mfano, katika matukio ya sherehe angeonekana amevaa kama mungu wa kike Isis: ilikuwa kawaida kwa watawala wa Misri kujitambulisha na mungu aliyeanzishwa. Wakati huo huo, kwenye sarafu zake zilizotengenezwa Misri, alichagua kuonyeshwa kwa taya yenye nguvu ya baba yake, ili kusisitiza haki yake ya kurithi ya kutawala.
Vinyago havitupi kidokezo kikubwa cha kuonekana kwake ama: kuna vichwa viwili au vitatu katika mtindo wa classical, lakini pia idadi ya sanamu za urefu kamili katika mtindo wa Misri, na kuonekana kwake katika haya ni tofauti kabisa.
Cleopatra alikuwa akiishi Roma, kama mke wa Julius Caesar, wakati alipouawa.
Kuuawa kwa Caesar mnamo 44 KK kulimaanisha kuwa Cleopatra mwenyewe alikuwa hatarini, kwa hivyo aliondoka mara moja. Akiwa na mtoto wake mdogo, Caesarion, alikuwa akiishi katika jumba lake la kifalme ng'ambo ya mto Tiber kutoka kwa nyumba ya Caesar (ingawa yaelekea hakuwa amekaa huko, lakini alirudi kwa ziara za kawaida kutoka Misri.)
Haishangazi, Cleopatra alikuwa hapendi sana katika jiji ambalo lilikuwa limewaondoa wafalme wake, kwa sababu alisisitiza kutajwa kama 'malkia'. Haiwezi kusaidia kwamba kumheshimu, Caesar alikuwa ameweka sanamu ya Cleopatra iliyofunikwa kwa dhahabu katika hekalu la Venus Genetrix - mungu wa kike ambaye huleta uhai, ambaye aliheshimiwa sana na familia yake.
Cleopatra alikuwa mama na pia mtawala wa Misri
Alikuwa na Caesarion, mwanawe mkubwa, aliyewakilishwa kwenye ukuta wa hekalu huko Dendera kando yake, kama akishiriki utawala wake. Baada ya kifo chake, maliki Mroma Augusto alimrudisha Caesar kwa ahadi za mamlaka, kisha akamuua. Alikuwa na umri wa miaka 16 au 17, ingawa vyanzo vingine vinasema alikuwa na umri wa miaka 14.
Mark Antony alikuwa baba wa watoto wengine wa Cleopatra, Ptolemy Philadelphus na mapacha, Cleopatra Selene na Alexander Helios. Pacha hao walikuwa na umri wa miaka 10 na Ptolemy sita wakati mama yao alipokufa. Walipelekwa Roma na kutendewa vyema katika nyumba ya mjane wa Mark Antony, Octavia, ambako walielimishwa.
Mtu mzima Cleopatra Selene aliolewa na Juba, mfalme mdogo, na kutumwa kutawala pamoja naye juu ya Mauretania. Alizaa Ptolemy mwingine - mjukuu pekee wa Cleopatra anayejulikana. Alikufa akiwa mtu mzima kwa amri ya binamu yake, Caligula, kwa hiyo hakuna hata mmoja wa wazao wa Cleopatra aliyeishi kurithi Misri.
Tunaporejelea mwezi wa nane kama ‘Agosti’, tunasherehekea kushindwa na kifo cha Cleopatra
Augustus alianzisha utawala wake kwa kushindwa kwa Cleopatra. Alipokuwa na nafasi ya kuwa na mwezi unaoitwa kwa heshima yake mwenyewe, badala ya kuchagua Septemba - mwezi wa kuzaliwa kwake - alichagua mwezi wa nane, ambapo Cleopatra alikufa, kuunda ukumbusho wa kila mwaka wa kushindwa kwake.
Augusto angependa kumwongoza Kleopatra kama mateka kupitia Roma, kama majenerali wengine walivyofanya na wafungwa wao, katika sherehe za ushindi rasmi zilizosherehekea ushindi wao. Lakini alijiua ili kuzuia hilo.
Cleopatra hakufa kwa ajili ya mapenzi. Kama vile Mark Antony, ambaye alijiua kwa sababu hapakuwa na mahali pa heshima kwake tena ulimwenguni, Cleopatra alichagua kufa kuliko kuteseka na vurugu za kuonyeshwa gwaride, aibu na kutokuwa na msaada, kupitia Roma. Augustus ilibidi ajihusishe na sanamu yake ambayo ilibebwa mitaani badala yake.
Jina la Cleopatra lilikuwa la Kigiriki, lakini haimaanishi kwamba alikuwa
Familia ya Cleopatra ilitokana na jenerali wa Makedonia Ptolemy, ambaye aliichukua Misri katika mgao baada ya Alexander kufa. Lakini miaka 250 ilipita kabla ya Cleopatra kuzaliwa vizazi 12, na mambo yao yote ya upendo na kazi za siri.
Mtiririko wa Matukio
320 KK: Alexander alishinda Misri bila juhudi kama kampeni ndogo ya upande katika ushindi wake wa Milki ya Uajemi.
323 KK: Alexander anakufa huko Babeli baada ya kurudi kutoka kwa ushindi wa sasa ni Afghanistan, Bonde la Mto Indus na maeneo ya Asia ya Kati kaskazini mwa Afghanistan. Baada ya kifo chake majenerali wake waligawanya milki ya Alexander. Ptolemy anapata Misri. Cleopatra ni mzao wa Ptolemy.
168 KK: Roma inaanzisha ulinzi wa Misri.
69 KK: Cleopatra alizaliwa Misri. Yeye ni wa saba katika nasaba ya Ptolemy kubeba jina la Cleopatra, ambalo linamaanisha utukufu wa baba. Yeye ni binti wa pili wa Ptolemy XII. Yeye na akina Ptolemy wengine walikuwa wa ukoo karibu wa Kigiriki wa Kimasedonia, labda wa Wairani lakini hawakuwa na asili ya Wamisri.
58 KK: Ptolemy XII, babake Cleopatra, anakufa.
51 KK: Ptolemy XII alirudishwa mamlakani na jeshi la Warumi. Anakufa baadaye mwaka huo na kiti cha enzi cha Misri kinaenda, kulingana na matakwa ya Ptolemy, kwa Ptolemy XIII na Cleopatra. Ptolemy XIII ni kaka wa Cleopatra mwenye umri wa miaka kumi.
Cleopatra ana umri wa miaka 18 hivi na alikuwa ametawala kwa muda mfupi kama mwakilishi mwenza na baba yake. Katika mpango wa mambo wa Misri, Mafarao huoa dada ili kuhakikisha utawala hauachi familia ya kifalme. Cleopatra na Ptolemy wanafunga ndoa. Hakuwezi kuwa na mapenzi yoyote kati ya Cleopatra na kaka yake. Cleopatra alidhamiria kutawala.
Ptolemy XII anakufa, akiiacha Misri na deni kubwa. Kabla ya kifo chake, anatangaza kwamba Cleopatra na Ptolemy XIII watatawala pamoja.
49 KK: Walinzi wa Ptolemy XIII walianzisha uasi dhidi ya utawala wa Cleopatra na kumfukuza kutoka Alexandria.
48 KK | Cleopatra anamtongoza Julius Caesar
Julius Caesar alikuwa katika vita vya wenyewe kwa wenyewe na kiongozi mwingine wa Kirumi, Pompey. Pompey alikuwa ameshindwa katika vita na kukimbilia Misri. Caesar alikuwa akimfuatilia lakini Pompey aliuawa alipowasili Misri kabla ya Caesar kuwasili Misri. Caesar aliachwa na wakati wa bure.
Cleopatra anapanga kukutana na Caesar chini ya masharti ya karibu kwa kujiviringisha kwenye zulia ambalo hupelekwa kwenye makao ya Caesar. Wakati zulia lilipofunuliwa malkia mahiri wa Misri mwenye umri wa miaka 21 anaibuka. Caesar alikuwa na umri wa miaka 52 hivi wakati huo.
Cleopatra alimvutia lakini pengine haikuwa ujana na uzuri wake. Caesar angeweza kuwa na wanawake warembo na warembo. Pengine ushupavu wa ujanja wa Cleopatra ulimfurahisha na ulikuwa mkakati mzuri sana. Ikiwa Cleopatra alikutana na Caesar kupitia itifaki ya njia rasmi za serikali ingeingilia kati yake kufanya kazi yake juu yake.
Alisemekana kuwa na njia elfu za kujipendekeza. Jambo lisilo muhimu katika mvuto wa Cleopatra kwa Caesar ni kwamba alikuwa tajiri, labda mwanamke tajiri zaidi duniani. Au, angalau angekuwa tena madarakani huko Misri. Caesar alikuwa na deni mara kwa mara na mara nyingi.
47 KK | Mwana wa Caesar anazaliwa
Cleopatra anakuwa bibi wa Caesar na Caesar anatumia jeshi lake kumshinda na kumwangamiza mpinzani wa Cleopatra kwa mamlaka huko Misri, kaka-mume wake Ptolemy XIII. Ptolemy XIII anakufa kwa kuzama wakati akijaribu kutoroka uwanja wa vita. Caesar anaweka Cleopatra na kaka mwingine mdogo, Ptolemy XIV, kuwa watawala wa Misri. Caesar anarudi Rumi.
Cleopatra anajifungua mtoto wake wa kwanza, ambaye anamwita Ptolemy Caesar - anayejulikana kama Caesarion. Ingawa alipewa jina la baba yake, dai la Caesarion kwa Roma halikubaliwi kamwe na Julius Caesar.
46 KK: Kleopatra anajifungua mtoto wa Caesar, mvulana anayeitwa Ptolemy Caesar na anayeitwa Caesarion.
Huko Roma, Caesar hufanya sherehe ya ushindi wa ushindi wake. Sherehe hizi kila inapowezekana zilijumuisha maandamano ya maadui walioshindwa. Dada mdogo wa Cleopatra, Arsenoe, alionyeshwa gwaride katika sherehe ya ushindi ya Caesar.
45 KK: Cleopatra anajiunga na Caesar huko Roma. Ndugu/mume wake Ptolemy XIV anaandamana naye. Cleopatra na Ptolemy XIV wanakaa katika jumba la kifahari la Caesar nje kidogo ya Roma. Caesar anaamuru kwamba sanamu ya Cleopatra iliyopambwa kwa dhahabu iwekwe kwenye hekalu la Venus Genetrix. Ukoo wa Caesar, akina Julians, walidhaniwa kuwa walitoka kwa Venus.
Ingawa Pompey alikuwa ameshindwa na aliuawa huko Misri vita vya wenyewe kwa wenyewe havikuisha. Wana wawili wa Pompey walikuwa wamepata udhibiti wa Cordoba nchini Uhispania na walikuwa wakijiandaa kuendeleza mzozo huo.
Caesar alichukua jeshi hadi Uhispania ili kukabiliana na tishio hili. Baada ya msururu wa mafungo, Pompey waliamua kupigana huko Munda kutoka sehemu fulani ya juu. Caesar alivuta vikosi vya Pompey chini kutoka kwenye ardhi ya juu. Vita havikuwa na maamuzi hadi mabadiliko ya askari na mmoja wa Pompey yalitafsiriwa vibaya kama kurudi nyuma na askari wao wengine walianza kurudi nyuma. Hilo lilisababisha ushindi mnono wa majeshi ya Caesar.
44 KK: Caesar alikuwa amepata ushindi kamili juu ya majeshi ya wapinzani wake, alikuwa amefanywa dikteta kisiasa. Maadui zake katika baraza la seneti la Roma waliona Caesar kuwa anajinyakulia mamlaka yote, hata kufikia hatua ya kujitangaza mwenyewe kuwa mungu. Walipanga mauaji yake ambapo baadhi ya marafiki wa awali walishiriki pamoja na maadui zake.
Mwezi mmoja baada ya kuuawa kwa Caesar Cleopatra aliondoka Roma na kurudi Misri. Ndugu yake Ptolemy XIV anakufa kwa sumu, bila shaka kwa amri ya Cleopatra. Alitaka kumfanya mwanawe, Caesarion, awe mtawala mwenza naye kama Ptolemy XV.
42 KK: Maadui wa Caesar washindwa kwenye Vita vya Filipi. Marcus Antonius (Mark Antony) anaibuka kama kiongozi wa vikosi vilivyomuunga mkono Caesar.
Mark Antony anaamua bila sababu dhahiri ya kushambulia Milki ya Parthian (Kiajemi). Anamwita Cleopatra ajiunge naye Tarso. Mark Antony alihitaji msaada wa Cleopatra kifedha na kijeshi kwa uvamizi wake. Alikuwa amekutana na Cleopatra miaka 13 kabla alipokuwa na umri wa miaka 14. Huo ulikuwa mkutano usio na maana.
Kukutana kwao Tarso hakukuwa na maana yoyote. Cleopatra akiwa amepoteza ulinzi wa Caesar mwenye nguvu alihitaji kiongozi mwingine wa Kirumi kumlinda.
Mark Antony alivutiwa sana na Cleopatra hivi kwamba aliacha mipango yake ya uvamizi wa Milki ya Waparthi na kwenda na Cleopatra kurudi katika mji mkuu wake wa Alexandria. Kutokana na mfanano wa Cleopatra kwenye sarafu za himaya yake hakuwa mrembo mkuu hivyo mvuto wake ulitokana na haiba ya utu wake na akili yake.
Kwa ombi la Cleopatra Antony alituma amri za kuuawa kwa dada mdogo wa Cleopatra, Arsinoe, huko Roma. Arsinoe alikuwa mpinzani anayewezekana kwa kiti cha enzi cha Misri. Arsinoe mwenyewe alikuwa hoi lakini maadui zake huko Misri wangeweza kumtumia katika jitihada za kumwondoa Cleopatra. Tishio la mbali sana lakini Cleopatra hakuwa mtu wa kuchukua nafasi.
41 KK | Cleopatra anakutana na Mark Antony
Baada ya awali kukataa maombi ya Jenerali wa Kirumi Mark Antony ya mkutano, Cleopatra anasafiri hadi Tarso ambapo wawili hao wanakutana kwa mara ya kwanza. Antony ana nia ya kupata usaidizi wa kifedha wa Misri kwa kampeni zake za kijeshi. Mara moja anapigwa na haiba na uzuri wa Malkia wa Misri.
40 KK | Cleopatra anazaa mapacha
Mark Antony anaondoka Alexandria kwenda Italia kufanya mkataba na Octavian, mtoto wa kuasili wa Julius Caesar. Octavian alikuwa mpinzani mkuu wa Mark Antony kwa amri ya Warumi. Makubaliano yalifikiwa na sehemu ya mpango huo ni kwamba Mark Antony aolewe na dada ya Octavian, Octavia.
Cleopatra huzaa watoto wa Antony. Walikuwa mapacha, mvulana anayeitwa Alexander Helios na msichana aitwaye Cleopatra Selene.
Wakati huohuo huko Misri drama nyingine ilikuwa ikiendelea. Herode alikuwa mfalme wa Yudea.
Alikuwa amekubali ukuu wa Warumi na Warumi nao wakamruhusu kuendelea kutawala ufalme wake. Herode alikuwa mtawala mwenye uwezo. Mnamo mwaka wa 40 KK alisafiri kupitia Misri na Kleopatra alijaribu kumshawishi lakini Herode alimkataa. Kleopatra alikasirika na akaanza kufanya lolote awezalo ili kuharibu masilahi ya Herode.
37 KK | Wapenzi wameolewa
Mark Antony anaamua kwamba yeye na Octavian hawawezi kamwe kufanya kazi pamoja. Anaamua kuanzisha tena kampeni dhidi ya Milki ya Parthian. Cleopatra anajiunga naye huko Antiokia na kuoana. Hii haikuwa halali tu chini ya Sheria ya Kirumi ilikuwa ni usaliti kwa Octavia, mke wake halali na dada yake Octavian.
Hii inafanya vita kati ya Octavian na Mark Antony kuepukika. Mark Antony anatoa sehemu za eneo la Kirumi huko Syria na Lebanon kwa Cleopatra. Hata anatoa Yeriko, sehemu ya ufalme wa Herode, kwa Kleopatra. Hii sio tu inamkasirisha Octavian, inawakasirisha Warumi wengi na wanamuunga mkono Octavian katika mapambano kati ya viongozi hao wawili.
Baada ya kutengana na mke wake Octavia (dada wa Octavian), Antony anakutana na Cleopatra nchini Syria na inasemekana wawili hao walifunga ndoa. Mtoto wa tatu, Ptolemy Philadelphus, anazaliwa mwaka uliofuata.
36-35 KK: Kampeni ya Waparthi inaleta ushindi mdogo tu, haswa Armenia.
Cleopatra anazaa Antony mwana mwingine, Ptolemy Philadelphus.
34 KK: Mark Antony anasherehekea ushindi wa ushindi huko Alexandria kwa faida yake kutoka kwa Waparthi. Katika sherehe hiyo anaitunuku Armenia mtoto wake mkubwa wa kiume na wa kiume wa Cleopatra, Alexander Helios. Eneo la magharibi mwa Armenia limetunukiwa mwana wa pili, Ptolemy Philadelphus. Binti Selene anapewa Cyprus.
Zaidi ya hayo, katika sherehe Caesarion anatangazwa hadharani kuwa mwana wa Julius Caesar na hivyo mfalme wa wafalme. Sherehe ya ushindi huko Alexandria ilikuwa kosa kubwa kwa Warumi. Sherehe kama hiyo ilipaswa kufanywa tu huko Roma, mji mkuu wa milki hiyo.
Huko Roma, Octavian anapata wosia wa Mark Antony kutoka kwa hekalu la Wanawali wa Vestal. Anatangaza yaliyomo ndani yake. Wosia wa Mark Antony ulifanya mpango wa kugeuza sehemu za Milki ya Roma kuwa Cleopatra. Mbaya zaidi wosia wa Mark Antony ulihitaji kuhamisha mji mkuu wa Dola kutoka Roma hadi Alexandria. Raia wa Kirumi wamekasirika.
33 KK | Mgogoro unakaribia
Uhusiano kati ya Octavian na Antony ulifikia hatua ya mgogoro mwaka wa 33 KK, wakati Seneti ya Kirumi ilipotangaza vita dhidi ya Misri.
32-31 KK: Mark Antony na Cleopatra wanaishi pamoja Ugiriki.
31 KK: Vikosi vya wanamaji vya Actium Octavians vinashiriki vile vya Mark Antony na Cleopatra. Katika kilele cha vita Cleopatra kuogopa kukamata inachukua meli yake nje ya vita. Vikosi vya Mark Antony pekee havina nguvu za kutosha kuendana na vile vya Octavian na vikosi vya Mark Antony vinashindwa. Jeshi lake linajisalimisha kwa Octavian.
30 KK | Cleopatra anajiua
Mark Antony anaepuka kushindwa na kuungana na Cleopatra kwenye meli yake, lakini amemkasirikia kwa kuharakisha kushindwa kwa Actium bila sababu. Baada ya siku kadhaa alikubali na yeye na Cleopatra wanakaa pamoja huko Alexandria.
Mark Antony amejidhihirisha kuwa hafai na Cleopatra anahitaji mtu mwingine ambaye anaweza kumlinda. Octavian anawasiliana na Cleopatra kwamba ikiwa atamuua Mark Antony kwamba anaweza kufanya kitu naye. Cleopatra anatambua kwamba hana nguvu za kutosha kumfukuza Mark Antony kutoka Misri au kumuua.
Anapanga njama mbaya. Ana ujumbe uliotumwa kwa Mark Antony ukisema kwamba amejiua. Aliposikia kwamba mpendwa wake amekufa anaanguka juu ya upanga wake. Jeraha hilo halimuui mara moja na amejipeleka mwenyewe mahali ambapo mwili wa Cleopatra unatakiwa kuwepo. Anampata hai na anamwambia afanye amani na Octavian.
Baada ya kifo cha Mark Antony Cleopatra anatambua kwamba Octavian hawezi kamwe kumchukulia kama kitu chochote isipokuwa adui na kwamba atamchukua yeye na watoto wake hadi Roma ili kuonyeshwa kwa ushindi wa ushindi.
Anamtuma Caesarion pamoja na walinzi wanaoaminika kujificha mashariki mwa Misri karibu na Bahari Nyekundu. Cleopatra kwanza ana nia ya kujiua kwa kuchoma moto kaburi ambapo amekusanya hazina zake. Wanajeshi wa Kirumi wanapata kuingia kwenye kaburi na kuzuia mipango yake.
Anachukuliwa mateka. Kisha Cleopatra anapanga nyoka mwenye sumu, nyoka, asafirishwe kwa magendo ndani ya kikapu cha tini. Kisha anajiua kwa kuruhusu asp kumng'ata kifuani. Alipanga yeye na Mark Antony wazikwe pamoja.
Octavian alituma mawakala kumwinda Caesarion na kumuua. Hivyo ndivyo maisha ya kusikitisha ya Cleopatra, Malkia wa Misri yalipomalizika akiwa na umri wa miaka 39. Alikuwa wa mwisho wa nasaba ya Ptolemy.
0 Comments